Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ và thị trường lao động thay đổi nhanh chóng, giáo dục đại học đang đối diện với một thách thức lớn: không kịp cập nhật chương trình đào tạo. Đó là nhận định của TS Thái Kim Phụng, Phó hiệu trưởng Trường Công nghệ và Thiết kế (Đại học Kinh tế TP.HCM), tại Hội nghị khoa học về Kinh tế, Xã hội và Công nghệ 2024.

Chu kỳ thay đổi chương trình chậm trễ

Theo TS Thái Kim Phụng, chu kỳ thay đổi chương trình đào tạo tại các trường đại học hiện nay thường kéo dài khoảng 2 năm. Trong khoảng thời gian này, công nghệ và thị trường đã có những thay đổi lớn. Đặc biệt, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ đòi hỏi người lao động phải có kỹ năng mới, từ phân tích, kỹ thuật đến quản lý phức tạp. Tuy nhiên, các trường đại học vẫn chưa thể nhanh chóng cập nhật chương trình giảng dạy để đáp ứng nhu cầu mới của thị trường lao động.

Một trong những giải pháp mà TS Phụng đưa ra là việc hợp tác giữa các trường và doanh nghiệp để thiết kế chương trình đào tạo, cũng như tổ chức những học kỳ doanh nghiệp. Điều này sẽ giúp sinh viên tiếp cận thực tế và nhanh chóng thích ứng với những thay đổi của thị trường.

Đào tạo kỹ năng cho người lao động

Việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ cao, khoa học và kỹ thuật cần tập trung vào việc phát triển kỹ năng thực tế. Cơ sở giáo dục cần chú trọng đến việc trang bị những kỹ năng bổ sung cho sinh viên, giúp họ sẵn sàng đáp ứng những thay đổi nhanh chóng trong môi trường làm việc.

Đào tạo công dân toàn cầu và bình đẳng trong giáo dục

TS Nguyễn Thanh Hải, Viện STEAM, Trường Đại học Quản lý Công nghệ, TP.HCM, cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bắt nhịp với các xu hướng đào tạo mới, đặc biệt là trong các lĩnh vực như STEAM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ thuật và Toán học). Theo TS Hải, cần phát triển những người học có khả năng tư duy rộng mở, không chỉ dừng lại ở việc giải quyết các vấn đề cụ thể mà còn có khả năng nhìn nhận vấn đề trong bối cảnh toàn cầu.

Ngoài ra, TS Hải cũng nhấn mạnh đến việc giáo dục phải hướng tới sự hòa nhập và bình đẳng. Công nghệ không nên là đặc quyền chỉ dành cho những người giàu có. Mọi học sinh, sinh viên đều có quyền tiếp cận công nghệ và tham gia vào quá trình học tập, từ đó mở ra cơ hội phát triển nghề nghiệp và tham gia vào thị trường lao động toàn cầu.

Đào tạo giáo viên đủ năng lực

Một yếu tố quan trọng nữa là việc đào tạo đội ngũ giáo viên đủ năng lực để triển khai các chương trình giáo dục STEM. Theo TS Hải, giáo viên và giảng viên cần được trang bị những kỹ năng và kiến thức về công nghệ để có thể áp dụng vào giảng dạy, từ đó thúc đẩy sự phát triển toàn diện cho học sinh, sinh viên trong thời đại công nghệ.

Kết luận

Việc thay đổi chương trình đào tạo đại học để theo kịp sự phát triển của công nghệ là điều cấp thiết. Các trường đại học cần tăng cường sự hợp tác với doanh nghiệp, đổi mới phương pháp đào tạo và chú trọng phát triển kỹ năng cho sinh viên. Đồng thời, cần đảm bảo tính bình đẳng trong giáo dục để mọi học sinh, sinh viên đều có cơ hội tiếp cận và sử dụng công nghệ, chuẩn bị tốt cho thị trường lao động toàn cầu.