Tại các trường THPT có điểm chuẩn đầu vào từ 40 trở lên, khối C truyền thống (văn, sử, địa) đang ngày càng “lép vế” so với các khối tự nhiên, đặc biệt là khối A (toán, lý, hóa) và khối D (toán, văn, tiếng Anh). Điều này thể hiện rõ qua sự lựa chọn môn học của học sinh cho kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025.
Khối A và khối D chiếm ưu thế
Tại Trường THPT Việt Đức, cô Nguyễn Bội Quỳnh – Hiệu trưởng nhà trường – cho biết, tiếng Anh vẫn là môn học được lựa chọn nhiều nhất, với hơn 94% học sinh chọn môn ngoại ngữ, trong đó chủ yếu là tiếng Anh. Môn vật lý là môn tự chọn được nhiều học sinh lựa chọn nhất, tiếp theo là lịch sử và hóa học với khoảng 200 học sinh cho mỗi môn.
Kết hợp với hai môn bắt buộc là toán và văn, tỷ lệ học sinh chọn tổ hợp môn thuộc khối D01 (toán, văn, tiếng Anh) chiếm ưu thế tuyệt đối. Khối A1 (toán, lý, hóa, tiếng Anh) cũng chiếm tỷ lệ cao. Trong khi đó, khối C truyền thống (văn, sử, địa) có xu hướng chọn ít hơn, chỉ chiếm tỷ lệ thấp so với các khối tự nhiên như A và D.
Khối C ngày càng ít sự lựa chọn
Tại Trường THPT Nguyễn Gia Thiều, tỷ lệ học sinh chọn tổ hợp môn khối C thấp kỷ lục. Cụ thể, chỉ có 6 học sinh chọn cả hai môn sử và địa, trong khi số học sinh chọn tổ hợp môn lý và hóa lên tới 69 em. Các tổ hợp môn khác như vật lý – tiếng Anh, lịch sử – tiếng Anh được nhiều học sinh chọn hơn.
Những con số này phản ánh xu hướng giảm sút của môn sử và địa, khi mà nhiều học sinh đang thiên về các môn tự nhiên để theo đuổi những ngành nghề có xu hướng phát triển mạnh mẽ trong tương lai.
Nguyên nhân từ định hướng sớm và tâm lý học sinh
Cô Bội Quỳnh chia sẻ rằng, việc lựa chọn khối môn học của học sinh phụ thuộc nhiều vào định hướng từ sớm. Ngay từ đầu lớp 10, nhà trường đã tổ chức các buổi tư vấn để học sinh và phụ huynh hiểu rõ về thế mạnh của mỗi môn học. Tuy nhiên, do môn vật lý, hóa học ở cấp THCS chưa được chú trọng đúng mức, nhiều học sinh cảm thấy e ngại và cho rằng các môn này khó học.
Bên cạnh đó, việc học sinh chuyển môn sau học kỳ I rất ít, chủ yếu từ khối D sang khối A00 hoặc A01, thay vì ngược lại. Điều này cho thấy các em thường không thay đổi lựa chọn khi đã xác định được môn học mình theo đuổi.
Khối C bị ảnh hưởng bởi tư duy nghề nghiệp tương lai
Ngoài yếu tố tâm lý, việc học sinh lựa chọn môn học còn liên quan đến định hướng nghề nghiệp tương lai. Khối A và D được coi là các khối có cơ hội việc làm rộng mở hơn, đặc biệt là trong các ngành khoa học kỹ thuật và công nghệ. Điều này dẫn đến việc các môn tự nhiên như lý, hóa được nhiều học sinh ưu tiên chọn để có cơ hội xét tuyển vào các ngành học phổ biến như kỹ thuật, y dược, công nghệ thông tin.
Khối C không còn là sự lựa chọn ưu tiên
Một số hiệu trưởng và giáo viên cho rằng, sự giảm sút của khối C trong các trường THPT điểm cao cũng phản ánh một thực tế về sự thay đổi trong yêu cầu của các ngành nghề trong xã hội hiện đại. Môn công nghệ và tin học ít được lựa chọn có thể là do chưa có đủ sự chú trọng trong việc kết nối các môn này với các tổ hợp xét tuyển vào đại học, dẫn đến học sinh e ngại vì không muốn giảm cơ hội xét tuyển.
Nhìn chung, tỷ lệ học sinh chọn các môn thuộc khối tự nhiên đang vượt trội so với khối xã hội, điều này cần có sự điều chỉnh từ cấp THCS để đảm bảo sự cân bằng giữa các khối môn học, tạo ra cơ hội nghề nghiệp đồng đều cho học sinh trong tương lai.