Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa công bố Thông tư về điều kiện, trình tự, thủ tục mở ngành trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ, có hiệu lực từ ngày 5/1/2025. Đây là bước cải tiến nhằm đảm bảo chất lượng giảng dạy và nghiên cứu khi các trường đại học, viện nghiên cứu mở ngành mới. So với quy định trước đây, Thông tư mới yêu cầu các trường phải đáp ứng thêm nhiều điều kiện về năng lực giảng viên và chất lượng đào tạo.
Điều Kiện Mở Ngành Mới
- Giảng viên:
Giảng viên chủ trì xây dựng và giảng dạy chương trình phải là giảng viên cơ hữu, không quá tuổi nghỉ hưu, và hàng năm phải trực tiếp giảng dạy một số môn cốt lõi cũng như hướng dẫn luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. - Giảng viên trình độ Tiến sĩ:
Để mở ngành bậc đại học, trường cần có ít nhất 5 giảng viên trình độ tiến sĩ trở lên, có kinh nghiệm giảng dạy tối thiểu hai môn cốt lõi trong ngành.
Đối với thạc sĩ, giảng viên cần có ít nhất hai năm kinh nghiệm dạy trên 50% học phần trong chương trình đào tạo và công bố ít nhất 20 bài báo khoa học.
Đối với tiến sĩ, giảng viên cần công bố ít nhất 50 bài báo khoa học và tham gia hướng dẫn ít nhất 5 luận án tiến sĩ. - Yêu cầu về chất lượng giảng viên:
Các giảng viên phải có khả năng giảng dạy các môn chuyên ngành chủ chốt và có những công trình nghiên cứu khoa học công bố trong các tạp chí quốc tế.
Khái Niệm “Ngành Phù Hợp”
Thông tư cũng làm rõ khái niệm “ngành phù hợp”. Một ngành được xem là phù hợp với ngành khác khi chúng có tên giống nhau hoặc đáp ứng chuẩn chương trình đào tạo do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành. Nếu chưa có chuẩn, Hội đồng khoa học và đào tạo của trường sẽ tự xác định sự phù hợp dựa trên nền tảng chuyên môn, căn cứ khoa học và thực tiễn.
Thời Hạn Áp Dụng Và Cải Tiến Ngành Cũ
- Áp dụng quy định mới: Các trường đại học phải cải thiện các ngành đã mở trước khi Thông tư có hiệu lực vào tháng 1/2025.
- Hạn cuối cải tiến: Các ngành chưa đáp ứng đủ yêu cầu sẽ phải hoàn thiện vào đầu tháng 6/2026.
- Đình chỉ tuyển sinh: Nếu trường không duy trì được các điều kiện yêu cầu, ngành học sẽ bị đình chỉ tuyển sinh.
Những Yêu Cầu Quan Trọng Khác
- Các trường đại học khi mở ngành mới phải đảm bảo rằng ngành đó phù hợp với xu hướng và nhu cầu xã hội trong hiện tại và tương lai.
- Các trường cần công khai minh bạch thông tin về giảng viên, cơ sở vật chất, chương trình đào tạo, và phương thức xét tuyển để thí sinh có thể lựa chọn ngành học phù hợp.
Thông tư mới này không chỉ siết chặt điều kiện mở ngành mà còn thúc đẩy các trường đại học nâng cao chất lượng giảng dạy và đáp ứng nhu cầu xã hội trong tương lai.