Theo báo cáo “Ba công khai” đầu năm học 2024-2025, có 10 trường đại học tại Việt Nam có doanh thu từ 1.000 tỷ đồng trở lên. Trong số đó, 6 trường công lập và 4 trường tư thục đạt được mức doanh thu này. Đáng chú ý, có hai trường đã vượt ngưỡng 2.000 tỷ đồng.
Các Trường Đại Học Công Lập
- Đại học Bách khoa Hà Nội: Doanh thu khoảng 2.140 tỷ đồng, tăng gấp đôi so với năm trước.
- Đại học Kinh tế TP HCM: Doanh thu gần 1.680 tỷ đồng.
- Đại học Kinh tế Quốc dân: Doanh thu 1.410 tỷ đồng, tăng từ 1.060 tỷ đồng năm 2022.
- Đại học Tôn Đức Thắng: Doanh thu trên 1.000 tỷ đồng.
- Đại học Công nghiệp TP HCM: Doanh thu lần đầu tiên công bố trên 1.000 tỷ đồng.
- Trường Đại học Bách khoa – Đại học Quốc gia TP HCM: Doanh thu cũng đạt trên 1.000 tỷ đồng.
Các Trường Đại Học Tư Thục
- Đại học FPT: Lãnh đạo với doanh thu gần 2.920 tỷ đồng, tăng 125% so với năm 2021.
- Đại học Nguyễn Tất Thành: Doanh thu trên 1.000 tỷ đồng, với tỷ lệ học phí chiếm hơn 98% trong tổng thu.
- Đại học Công nghệ TP HCM (Hutech): Cũng có doanh thu trên 1.000 tỷ đồng.
- Đại học Văn Lang: Doanh thu đạt 1.758 tỷ đồng vào cuối năm 2022, tuy chưa công bố tổng thu năm 2023.
Ngoài ra, Đại học RMIT Việt Nam thông báo doanh thu đạt 226,2 triệu AUD (hơn 3.780 tỷ đồng), tăng 22%.
Nguồn Thu Của Các Trường Đại Học
Doanh thu của các đại học chủ yếu đến từ bốn nguồn:
- Ngân sách: Từ nhà nước.
- Học phí và lệ phí: Chiếm tỷ lệ lớn nhất, với bốn trường thu hơn 1.000 tỷ đồng từ riêng học phí.
- Nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ.
- Nguồn khác: Bao gồm tài trợ từ doanh nghiệp, mạnh thường quân, và các doanh nghiệp trực thuộc.
Thực Trạng Tăng Học Phí
Trong bối cảnh tăng trần học phí đại học, các trường công lập hiện đang thu từ 12-24,5 triệu đồng mỗi năm, tùy thuộc vào mức độ tự chủ tài chính. Học phí của tân sinh viên năm nay dao động từ 10,6 đến 250 triệu đồng, với mức phổ biến là từ 20-40 triệu đồng. Các trường đều dự kiến tăng học phí từ 8-15% mỗi năm.
Ý Kiến Chuyên Gia
Theo PGS.TS Trần Xuân Nhĩ, Phó chủ tịch Hiệp hội các trường đại học, việc các trường đại học đạt doanh thu cao là dấu hiệu tích cực cho sự phát triển của giáo dục. Tuy nhiên, nguồn thu chủ yếu từ học phí khiến người dân chịu áp lực tài chính. Ông nhấn mạnh cần có sự đầu tư từ ngân sách nhà nước cho giáo dục đại học, nhằm giảm gánh nặng học phí cho sinh viên.
Tình Hình Chi Tiêu Giáo Dục Tại Việt Nam
Ngân sách chi cho giáo dục đại học của Việt Nam hiện chỉ khoảng 0,27% GDP, thấp hơn nhiều so với tỷ lệ trung bình của các nước OECD (0,93%) và các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á như Malaysia, Singapore và Thái Lan, nơi tỷ lệ chi này thường trên 1%.
Kết Luận
Việc các đại học có doanh thu nghìn tỷ không chỉ là tín hiệu khả quan cho sự phát triển của nền giáo dục mà còn đặt ra thách thức về tính bền vững của nguồn thu từ học phí. Cần có sự điều chỉnh và hỗ trợ từ chính phủ để đảm bảo chất lượng đào tạo và giảm gánh nặng cho người học.