Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đang dự kiến thay đổi cách xét tốt nghiệp THPT, tăng tỷ lệ sử dụng kết quả đánh giá quá trình học tập của học sinh ở cả ba năm lớp 10, 11 và 12 lên 50%. Động thái này được nhiều chuyên gia giáo dục đánh giá là phù hợp, đặc biệt từ góc độ khoa học đánh giá trong giáo dục.
Thay đổi cần thiết trong cách xét tốt nghiệp
Thầy Phan Trọng Hải, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Huệ (Bến Tre), cho rằng cách xét tốt nghiệp THPT hiện nay sử dụng 30% kết quả học tập lớp 12 và 70% điểm thi tốt nghiệp THPT (bao gồm cả điểm nghề phổ thông). Tuy nhiên, cách đánh giá này chỉ tập trung vào lớp 12 và kết quả của một kỳ thi, trong khi quá trình học tập của học sinh là lâu dài và liên tục.
Việc Bộ GD&ĐT dự kiến tăng tỷ lệ sử dụng kết quả học tập của cả ba năm THPT lên 50% sẽ giúp đánh giá toàn diện năng lực học sinh theo Chương trình GDPT 2018. Thầy Hải cho rằng thay đổi này phù hợp, khuyến khích học sinh nỗ lực học tập suốt cả ba năm học, thay vì chỉ tập trung vào năm cuối.
Nhận định từ các giáo viên về thay đổi
Cô Nguyễn Thị Thu Hà, giáo viên Ngoại ngữ tại Trường THPT Trần Quang Khải (Hưng Yên), cũng chia sẻ quan điểm rằng việc đánh giá quá trình học tập suốt ba năm học là cần thiết. Cô cho rằng việc thay đổi cách xét tốt nghiệp như dự kiến của Bộ GD&ĐT là hợp lý và sẽ giúp tăng độ phân hóa của đề thi tốt nghiệp THPT. Điều này cũng giúp giảm bớt áp lực khi học sinh không phải lo lắng quá nhiều về các phương thức xét tuyển khác nhau.
Thầy Hoàng Minh, Hiệu trưởng Trường THPT Phú Bài (Thừa Thiên Huế), cho rằng hiện nay, cách xét tốt nghiệp chỉ tính 30% kết quả học tập lớp 12 là chưa đủ để đánh giá toàn diện học sinh. Việc sử dụng kết quả học tập của cả ba năm THPT và tăng trọng số lên 50% sẽ giúp ghi nhận nỗ lực của học sinh trong suốt quá trình học tập.
Thầy Nguyễn Văn Hùng, Hiệu trưởng Trường THPT Minh Đài (Phú Thọ), cũng đồng tình với dự kiến thay đổi của Bộ GD&ĐT, cho rằng nó sẽ giúp đánh giá toàn diện năng lực học sinh, đồng thời thuận lợi cho giáo viên trong việc giảng dạy và tổ chức các hoạt động giáo dục. Thầy Hùng nhấn mạnh, học sinh cần duy trì nỗ lực học tập trong suốt ba năm, không chỉ tập trung vào năm cuối.
Tăng độ phân hóa trong đề thi tốt nghiệp
ThS Nguyễn Vinh San, Trưởng phòng Công tác sinh viên tại Trường ĐH Sư phạm (ĐH Đà Nẵng), nhấn mạnh rằng cần xem xét toàn bộ quá trình học tập, không nên chỉ đánh giá học sinh qua một bài thi hay kỳ thi duy nhất. Ông đồng tình với việc tăng tỷ lệ sử dụng kết quả học tập của cả ba năm THPT lên 50%, cho rằng điều này giúp học sinh tập trung hơn vào học tập và duy trì phong độ trong suốt thời gian học THPT.
Kỳ thi tốt nghiệp THPT chủ yếu nhằm xác định mức độ đạt chuẩn của học sinh sau khi hoàn thành chương trình phổ thông, do đó đề thi thường không quá khó. Tuy nhiên, nếu kết hợp sử dụng điểm thi tốt nghiệp và kết quả học tập với tỷ lệ 50-50%, Bộ GD&ĐT có thể tăng độ khó của đề thi nhằm tạo ra sự phân biệt và phân hóa rõ ràng giữa các thí sinh.
Điều này sẽ giúp các trường đại học, cao đẳng yên tâm hơn khi sử dụng kết quả thi tốt nghiệp THPT trong xét tuyển đầu vào, đặc biệt là các trường tốp trên. Từ đó, tỷ lệ các trường sử dụng kết quả thi tốt nghiệp trong xét tuyển sẽ tăng, đồng thời giảm bớt sự bất công bằng trong các phương thức xét tuyển khác, tạo sự công bằng cho thí sinh và giảm tốn kém cho xã hội.